Mikro i Małe Firmy Utrzymują Polskę

Jaka jest pozycja polskich mikro przedsiębiorstw?

1. Stanowią 96% wszystkich polskich firm
2. Zapewniają 75% wszystkich wpływów z podatków.
3. Wytwarzają 51% zysku gospodarki kraju

Polska gospodarka to nie duży przemysł, hipermarkety, huty i kopalnie, to przede wszystkim setki tysięcy drobnych przedsiębiorców. Według standardów Unii Europejskiej mikroprzedsiębiorca to zatrudniający do 9 osób, a mały przedsiębiorca to zatrudniający do 49 osób.

Ciągle słyszymy o sektorze MSP czyli małych i średnich przedsiębiorcach, a jak pokazuje rzeczywistość - w Polsce to fikcja. Sektor drobnej przedsiębiorczości to przede wszystkim M&M czyli mali i mikro. To oni są lokomotywą krajowej gospodarki, napędzającą wiele ekonomicznych wskaźników.

Według Ministerstwa Finansów na bazie sprawozdań PIT i CIT oraz danych ZUS ze sprawozdań o ubezpieczaniu zatrudnionych (stan na 1 stycznia 2010 roku) wynika, że polska gospodarka to w przeważającej liczbie mikrofirmy. Poniższa tabela prezentuje skalę.

^{źródło: opracowanie własne mec. J. Stefanowicz}

Dominacja mikro przedsiębiorców to nie tylko liczba zatrudnionych – to znacznie więcej faktów. W mikro i małych przedsiębiorstwach pracuje (zatrudnieni wraz z pracującymi u siebie przedsiębiorcami) 5.315.042 osób. To tylko według danych oficjalnych bez członków rodzin pracujących u mikroprzedsiębiorcy i objętych jego ubezpieczeniem.

Można ocenić, że łącznie w małych i mikroprzedsiębiorstwach uwzględniając członków rodzin pracuje około 6.5-7 milionów osób.

Formalnie na umowy o pracę, średniorocznie w przeliczeniu na pełne etaty zatrudnianych jest 2.126.000 osób, a wskaźnik zatrudniania u mikroprzedsiębiorców wynosi 0,7 etatu. Jednak trzeba tu uwzględnić fakt, że nawet jeżeli umowa jest na „ćwierć” czy „pół” etatu nie oznacza, że rzeczywiście faktyczny czas pracy temu odpowiada. Do tego dochodzą różnego rodzaju umowy o dzieło czy zlecenia, w których czas pracy nie jest oznaczony. Dostosowywanie się do nieracjonalnie wysokich kosztów zatrudnienia, to też jedna z cech elastyczności drobnych przedsiębiorców.

W ostatnim czasie zaczęto dostrzegać rzeczywistą rolę sektora M&M. Pojawiły się liczne badania sektora, takie jak np. „Mikroprzedsiębiorstwa w dialogu społecznym” prowadzone przez Związek Przedsiębiorców Lewiatan i Naczelną Radę Zrzeszeń Handlu i Usług. Raport ten został także upubliczniony przez Komisję Gospodarki Narodowej Senatu RP, przy czym rola mikroprzedsiębiorców była przedmiotem posiedzenia tej Komisji. Zatem wydaje się, że powoli, ale jednak, zainteresowanie najmniejszymi podmiotami wzrasta.

Trzeba tu za tymi dokumentami przytoczyć istotniejsze informacje obrazujące rzeczywiste znaczenie mikro i małych przedsiębiorców w kraju i ukazujące ich wielkość w makroekonomicznych wskaźnikach.

Otóż w 2008 roku od mikro przedsiębiorstw wpłynęło aż 75% podatków płaconych przez osoby fizyczne (w kwocie 50.598,06 mln zł) i 44,6% podatków zapłaconych przez osoby prawne (w kwocie 15.441,9 mln zł) co daje łącznie 66.039,96 mln zł (opracowanie dla Kancelarii Senatu p. Artura Dragana - Dział Analiz i Opracowań Technicznych).

Mikro przedsiębiorstwa wytwarzają samodzielnie 24,88% obrotu gospodarczego, wraz z małymi przedsiębiorstwami daje to 38,18%.

_{źródło: opracowanie własne mec. J. Stefanowicz}

W zakresie osiąganego zysku mikro i małe przedsiębiorstwa wytwarzają ponad połowę (51,38%) zysku do opodatkowania w gospodarce Polski.

Mając na uwadze formę prowadzenia dokumentacji dla celów podatkowych, to dominuje księga przychodów i rozchodów.

Dane w tym zakresie przedstawiają się następująco:

_{źródło: opracowanie własne mec. J. Stefanowicz}



Ministerstwo Rozwoju Regionalnego jeszcze w sprawozdaniu okresowym za I połowę 2009 r. z realizacji Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 podawało dane jedynie w zakresie udziału MSP, a w tym tylko z podziałem na małe i średnie przedsiębiorstwa bez wyodrębniania mikro przedsiębiorstw. I tak dla działań 1.4, 3.3, 4.2, 4.4, 4.5, 5.4, 8.1,8.2 łącznie, stan projektów i dystrybucji środków przedstawia się następująco:

Wartość pomocy publicznej przekazanej beneficjentom od początku uruchomienia programów wynosi:

• ze środków przypadających na wkład wspólnotowy – 91.174.790,58 zł
• ze środków przypadających na krajowy wkład publiczny- 16.089.875,79 zł

Procentowy udział typu przedsiębiorstw w całości udzielonej pomocy:

• Małe przedsiębiorstwa - 29 % (razem z mikro)
• Średnie przedsiębiorstwa - 48 %
• Duże przedsiębiorstwa - 23%

Dopiero od II półrocza 2009 Ministerstwo rozpoczęło podawanie szczegółowych danych dotyczących mikro i małych przedsiębiorców i kształtowały się one następująco:

1. Liczba projektów objętych pomocą publiczną oraz pomocą de minimis
   - według podpisanych umów/ wydanych decyzji: 2.295,
2. Wartość projektów objętych pomocą publiczną oraz pomocą de minimis
   - według podpisanych umów/ wydanych decyzji: 11.688.072.716,35 zł,
3. Wielkość przekazanej pomocy publicznej oraz pomocy de minimis
   - kwota ogółem: 578.777.246, 39 zł.

W tym według wielkości przedsiębiorstwa:

• mikro przedsiębiorstwa – 38.537.683,54 zł co stanowi 7% przekazanej pomocy publicznej oraz pomocy de minimis,
• małe przedsiębiorstwa - 119.836.157,36 zł co stanowi 21% przekazanej pomocy publicznej oraz pomocy de minimis,
• pozostałe 72% pomocy otrzymują przedsiębiorstwa duże i średnie.

Wg danych zawartych w opracowaniu Biura Analiz i Dokumentacji Kancelarii Senatu RP – Informacja o mikro i małych przedsiębiorstwa (stan na dzień 22.03.2010) - od początku Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka wsparcie otrzymało łącznie 261 mikro przedsiębiorców, czyli 0,0146% działających w Polsce mikro przedsiębiorców. Daje to obraz braku dostępności mikroprzedsiębiorców do wsparcia i środków z Unii Europejskiej.

Niewątpliwie trzeba potwierdzić, że dla mikroprzedsiębiorców i większości małych utrzymuje się szczególny „tor przeszkód”.

Ten „tor przeszkód” dla Mikro Firm tworzą następujące bariery:

1. wejścia i statusu – braku równych praw bez względu na formę prawną działalności,
2. kosztów zarządu, transakcyjnych na rozpoznanie nieustannie nowelizowanego prawa i interpretacji, składanie, zgłoszeń, oświadczeń, sprawozdań i deklaracji,
3. ryzyk stosowania prawa i jego niestabilności wobec nieczytelności i zmian wykładni i interpretacji,
4. braku partycypacji, reprezentacji w organach władz i organizacjach przedstawicielskich,
5. dostępu do pomocy publicznej w tym środków pomocowych UE
6. pełnej odpowiedzialności osobistej (majątkowej, skarbowej karnej) przedsiębiorcy i jego rodziny.

Trzeba też koniecznie zwrócić uwagę na brak partycypacji, uczestnictwa w sprawowaniu władzy na poziomie samorządów lokalnych. Rożnego typu powołane jako przybudówki komisje wspólne, przedsiębiorczości, sady obejmują z zasady reprezentację przedsiębiorców jako takich czyli w praktyce tych dużych i średnich i ich problemy, a ich lobbing jest widoczny.

Niemożliwość przedstawienia swoich problemów przez mikro i małych przedsiębiorców, co do zasady wiąże się z brakiem uczestnictwa w organach samorządu terytorialnego i braku samorządu gospodarczego, przez które to samorządowe formy partycypacji mikro przedsiębiorcy mogli by krzyknąć „My jesteśmy wielcy”.

Autor: mec. Jan Stefanowicz, adwokat, ekspert i konsultant Komisji i Podkomisji Nadzwyczajnych Sejmu i Senatu RP przy legislacji ustawodawstwa gospodarczego, członek Rady Akademii Fundacji Innowacji i Przedsiębiorczości dr Bogusława Federa

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Skopiuj KRS

Przejdź do Twój e-PIT